Bugünlerde sanat yaşamının 50. yılını kutlayan türkülerin yanık sesli sanatçısı, Tokat türkülerinin efsane ismi; Mihrican BAHAR'ı mütevazi evinde, İstanbul Başçiftlik Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği İbrahim BEYAZIT, Basciftlik.net sitesinden Ahmet KAYHAN ile birlikte ziyaret ettik, hayatına dair bilinmeyenleri sorduk, anılarda kalanları bizimle paylaşmasını rica ettik. Sağ olsun, Mihrican BAHAR, eşi Cavit DÜNDAR beyle birlikte sorduğumuz her soruya içtenlikle cevap verdi.
Sohbet ortamında geçen diyaloglardan geniş bir söyleşi çıkabilirdi lakin maksat hasıl olmazdı. Bu nedenle bir özet hazırladık.
:. Tokat'tan bir güneş doğdu... Mihrican BAHAR; 2 Şubat 1941 Tokat’ın Reşadiye Kazasının Beşdere köyünde doğdu. 8 aylıkken anne kucağında, geçimini ormancılık ve hayvancılıkla sağlayan Tokat’a 35 km uzaklıktaki Sarıtarla köyüne geldi. Çocukluk yıllarını geçirdiği Sarıtarla köyünden kader o’nu İstanbul yoluna düşürdü.
:. İstanbul'a Merhaba
İstanbul’da tanıdığı tek kişi olan, rahmetle yad ettiği eniştesi Rahmetli Hüseyin DEMİREL idi. Eniştesi o’nu konfeksiyonda bir işe yerleştirdi. Tek oda tuttu ve orada yaşamaya başladı.
Mihrican BAHAR, devamını şöyle anlatıyor;“Konfeksiyonda çalışırken bir gün patronumuz: ‘Kızlar, ben kumaş almaya gidiyorum. Burası size emanet’ dedi. Biz işe devam ederken kızlar dediler ki: ‘Hadi sırayla türkü söyleyelim.’ Sıra bana geldi. Memleket hasreti, sıla hasreti gözümde tütüyordu. Ana, baba, kardeş hepsine hasrettim. Bir uzun hava tutturdum.
‘Kışlalar doldu bugün
Doldu boşaldı bugün
Gel kardaş görüşelim
Ayrılık oldu bugün
Naçar elinden vah vah yar yar yar’
Sesim o kadar yapmış ki, diğer atölyelerde ne kadar işçi varsa bizim atölyenin kapısına toplanmışlar. O anda patronumuz elinde kumaşlarla geldi. Kim dedi, bu türküyü söyleyen, çabuk dedi bana söyleyin. Başımı yere eğdim, başıma gelecekleri sezmiştim. Ben idim ustam, dedim. ‘Çabuk, makine bırak, direk yukarı gel, büroma gel' dedi. Kalktım bürosuna gittim. 'Senin işine son veriyorum. Bütün millet toplanmış, işi gücü bırakmış senin yüzünden... Seni dinliyorlar. Hadi kızım sen git, ses sanatçılığı yap, ekmeğini oradan kazan’ dedi. Ben yalvardım yakardım, ne yaptıysam. ustamı ikna edemedim. Anladım orada işim bitmişti.”
1965 yılında bir arkadaşı vasıtasıyla tanıştığı oyuncu Baki TAMER’i bürosunda ziyaret etti, durumunu anlattı, ses sanatçısı olmak istediğini söyledi. Baki TAMER, o'nu Urfalı Cemil CANKAT ile birlikte turneye çıkardı. Devamını şöyle anlatıyor Mihrican BAHAR; "Kolumda tek bir ince bileziğim var idi gittim onu sattım, bir sahne elbisesi aldım." Turnede sahneye çıktığı ilk yer, Trakya da Kırklareli’in Lüleburgaz ilçesi idi.
:. Almanya Günleri
1 yılın süren turnenin sonunda yeteri kadar tanınmadığı düşüncesiyle, işçi olarak Almanya’ya gitti. Siemens fabrikasında işçi olarak çalışırken oda arkadaşı Aysel hanımla beraber gittiği Türk lokantasında saz üstadı Halim GİRESİNOĞLU ile tanıştı. Halim GİRESİNOĞLU ile gazinolarda beraber çalıştı. GİRESİNOĞLU'nun vasıtasıyla Almanya’da düzenlenen ses yarışmasına katıldı ve yarışma sonunda 1. Oldu. 1960'lı yıllarda Almanya'da "Köln Bülbülü" lakabıyla tanınan Yüksel ÖAKASAP ile beraber sahne aldı.
:. Yeşilçam'da...
1970 yılında Türkiye döndükten sonra yanık sesi ve yöresel okuyuş tavrını hakkıyla icra etmesiyle dikkat çeken sanatçı birçok kaset ve plak yaptı. Pelit film sahibi yönetmen Hidayet PELİT’in teklifiyle ile Uğraş (ölümden ötesi yok) (1973) ve Ben Köyümün Delisiyim (1980) filmlerinde rol aldı.
:. TRT'de Tokat Türküleri
Kaset çalışması için tanıştığı TRT'den Yücel PAŞMAKÇI ve arkadaşlarının tavsiyesiyle radyo ile tanıştı. Radyo ile tanışmasıyla birlikte bilinmeyen Tokat türkülerinin derlemelerini yaparak TRT arşiv kayıtlarına alınmasını sağladı. Mihrican BAHAR, radyo günlerini şöyle anlatıyor; "Tokat türküleriyle radyoya gittim, o günlerde TRT'deki sazlar Tokat türkülerini çalmakta o kadar zorlanıyordu ki, ter atıp duruyorlardı. Onlara bu melodiler çalmak çok zor geliyordu. Çünkü Tokat yöresinin makamı bambaşka"
Mehmet ÖZBEK’le tanışması o’nu radyodan sonra beyaz camın önüne çıkardı. Türkiye o'nu 1979 'da TRT ekranlarında söylediği "Başındaki yazmayı sarıya mı boyadın" türküsüyle tanıdı.
:. Mihrican BAHAR, Başçiftlik Halı Festivalinde...
Başçiftlik ise 1985 yılından düzenlenen 2. Halı ve Spor Festivalinde söylediği "Halı dokurum halı" türküsüyle yakından tanıma fırsatı buldu. Festivalde sahneye çıkan Mihrican BAHAR, türkü öncesi Başçiftliklileri; "İlk defa Başçiftlik'e gelmiş bulunuyoruz, hakket çok çok güzel. Halılarımız çok güzel. Allah kızlarımızın bileklerine güç versin diyoruz." sözleriyle selamlıyor ve "Halı dokurum halı" türküsünü seslendiriyordu.
O günleri sorduğumuzda Mihrican BAHAR, Başçiftlik ile ilgili bir anısı paylaştı;"İhsan Başkan rahmetli ile festival bitmiş, Başçiftlik'ten ayrılıyoruz. Yola çıktık hava sıcak, arabada camları açtık. Yol tozuyor, toz camdan içeri giriyor. Başçiftlikli hanımlar cember hediye etmişti, cember ile saçımı yüzümü örttüm. İhsan başkan bir ara beni sordu, 'Nerde Mihrican Hanımı göremiyorum' deyince, 'buradayım başkan' dedim. İhsan başkan; "bizimkiler diyordu ki; Mihrican BAHAR, bizim kadınlarımızı açacak diyordu. Bak şu ALLAH'ın işine ki, Mihrican hanım kapanıp gidiyor, Başçiftlik'ten.' deyince bir kahkaha koptu araçta.
:. Sanat dünyasında Mihrican BAHAR
Mihrican BAHAR; Orhan GENCEBAY, Ali Ekber ÇİÇEK, Ali KIZILTUĞ, Kıvırcık Ali, Yüksel ÖZKASAP ile ortak projelerde de yer aldı.
Mihrican BAHAR; bir çok yöresel sanatçı gibi Murat AKKAYA'yı da yöresel müziğimize kazandıran kişidir. Murat AKKAYA o günleri şöyle anlatıyor;
İlerliyen aylardan sonra o zamanlar tanınmış sanatçı ve köylümüz olan Mihrican BAHAR ve Bahar Kasetçilikle tanıştım. Bu sayede Bahar kasetçiliğe 1980 yılın'da 'Gülyarim' olan ilk kasetimi çıkardım. “
Cahit DÜNDAR ile 1973 yılında beri evli olan Mihrican BAHAR, Bahar adında bir kız evladına sahip.
2015 yılında 50. Sanat yılını kutlayan Mihrican BAHAR, Tokat türkülerini ülkemizde ulusal düzeyde ilk söyleyen ve tanıtan sanatçıdır.
Başlıca albümleri;
1. Dereler Gölgelendi
2. Mihrican BAHAR - 4
3. Mihrican BAHAR - 5
4. Mihrican BAHAR - 8 (Kınalım)
5. Almanya’dan yar gelir
6. Bir kuzu taş dibinde (Yokluk)
7. Bir Lokma Ekmek İçin
8. Deli Şükrü
9. Derdimi Dağlara Yandım
10. Evlimisin Bekarmısın
11. Kara Çadırın Kızı
12. Nerden Geliyon Yolcu
13. Fadiğim
14. Derdimi Dağlara Yandım
15. Mihrican Bahar - 7
16. Bulamadım
Hasan AÇIKEL Tokattan.net
FOTO | Basciftlikblog.com KAYNAK | Basciftlikblog.com
Mihrican Bahar gibi ses ne gelmiş ne de gelecektir o bir efsane sestir..
YanıtlaSil